Hoe wordt Oud en Nieuw gevierd?

www.hongarijevakantieland.nl schrijft hierover:

In Hongarije noemt men Oudejaarsavond 'Silvester-avond'.
Op 31 december kunt u overal op straat attributen kopen, zoals toeters, slingers en maskers. Meestal wordt het feest met vrienden gevierd en wordt er gedanst.

Om middernacht wordt de televisie aangezet om naar het volkslied te luisteren en ook mee te zingen. Er worden rotjes gegooid en er is beperkt vuurwerk. Iedereen die men tegenkomt wordt gezoend. Men probeert de Kerstboom te beklimmen op het hoofdplein. Ook worden er spelletjes gespeeld, gepraat en gegeten.

Op Nieuwjaarsdag gaat men bij alle familieleden langs. Het is gebruikelijk om op deze dag een gedicht op te zeggen. In de coupletten zijn de beste wensen voor het nieuwe jaar verwerkt. In dorpen komen gemaskeerde figuren langs die gedichten opzeggen. Het is de bedoeling dat men ze wat geeft, bijvoorbeeld wijn, worst of geld. Ook kinderen doen mee aan deze traditie. Zij gaan op een stoeltje staan voor hun voordracht. Vervolgens krijgen ze wat spaarcentjes toegestopt.

Een ander Nieuwjaarsdaggebruik is het eten van een gerecht dat uit veel kleine stukjes (peulvruchten) bestaat. Dus linzensoep of doperwten bijvoorbeeld. Als je dit doet, dan zul je veel geld hebben in het nieuwe jaar.
Met oud en nieuw blijven ouderen in Hongarije over het algemeen thuis. Ze kijken naar het populaire oudejaarscabaret, waarin de Hongaarse politiek op de hak genomen wordt. Jongeren daarentegen vieren oud en nieuw, szilveszter, massaal buitenshuis.
Vanwege de drukte moet al maanden vóór szilveszter een tafel in een restaurant gereserveerd worden. Gekleed in smoking en sjieke avondkleding en onder begeleiding van live muziek wordt dan op het begin van het nieuwe jaar gewacht. De hele avond worden er winterse lekkernijen opgediend, zoals zuurkool met hurka (bloedworst van varkensvlees en brood), en kan er gedanst worden.
Met een glas Hongaarse Törley-champagne in de hand wordt om twaalf uur met het zingen van het Hongaarse volkslied, God zegen de Hongaar, waarin om voorspoed voor Hongarije wordt gevraagd, het nieuwe jaar ingeluid.
Na twaalf uur begint de silvesterparty pas goed. Maar niet nadat de obers een jong biggetje door het restaurant gedragen hebben, dat tegen betaling aangeraakt mag worden. Een oud volksgeloof zegt dat het aanraken van jonge biggetjes geluk brengt in het nieuwe jaar.

Ook schoorsteenvegers brengen volgens een oud volksgeloof geluk. Vandaar dat schoorsteenvegers in hun zwarte werkkleding en met een roetig gezicht er op nieuwjaarsdag op uittrekken om gelukkig nieuwjaar te wensen. In ruil daarvoor ontvangen ze een kleine attentie.

Op nieuwsjaardag hoor je de hele dag op straat bekenden en onbekenden elkaar B.Ú.É.K (spreek uit: 'boe-eek') toeroepen. B.Ú.É.K. is de Hongaarse afkorting van Boldog új évet kivánok, hetgeen 'Ik wens u een gelukkig nieuwjaar' betekent.


Luister hier naar het volkslied en lees het hieronder mee!


Isten, áld meg a magyart
Jó kedvvel,  boséggel,
Nyújts feléje védo kart,
Ha küzd ellenséggel;
Bal sors akit régen tép,
Hozz reá víg esztendot,
Megbünhödte már e nép
A multat s jövendot! 
 
God, zegen de Hongaren
Met vrolijkheid en voorspoed!
Reik hen Uw helpende hand
Als zij tegen de vijand vechten.
Laat het lot, hun zo lang slecht gezind,
Hen gelukkige jaren schenken.
Het leed dat dit volk heeft doorstaan
Verzacht alle zonden die het heeft begaan. 
Őseinket felhozád
Kárpát szent bércére,
Általad nyert szép hazát
Bendegúznak vére.
S merre zúgnak habjai
Tiszának, Dunának,
Árpád hős magzatjai
Felvirágozának 
U bracht onze vaders naar de
Heilige Karpaten heuvels.
Wij danken U voor dit mooie
Land vanaf die tijd dat Bendeguz zijn
Leven voor ons gaf.
En waar wij het schuim der golven horen
Van de Tisza en de Donau
Daar kwamen de wortels van Arpad tot bloei 
Értünk Kunság mezein
Ért kalászt lengettél,
Tokaj szőlővesszein
Nektárt csepegtettél.
Zászlónk gyakran plántálád
Vad török sáncára,
S nyögte Mátyás bús hadát
Bécsnek büszke vára. 
U zwaaide rijpe aren voor ons
Op de velden van Kunsag
U druppelde nectar voor ons
Van Tokajs druivenstokken.
U plantte onze vlag vaak bij
De verschansing van de wilde Turken.
U liet Matyas de burcht van
Wenen overwinnen. 
Hajh, de bűneink miatt
Gyúlt harag kebledben,
S elsújtád villámidat
Dörgő fellegedben,
Most rabló mongol nyilát
Zúgattad felettünk,
Majd töröktől rabigát
Vállainkra vettünk. 
Wegens onze misdaden
Heerst er woede in Uw hart.
U zou bliksems willen neerslaan
Uit Uw donderende wolken.
U ruiste pijlen boven ons
Van Mongoolse dieven.
Daarna namen wij de slavernij van
De Turken over. 
Hányszor zengett ajkain
Ozman vad népének
Vert hadunk csonthalmain
Győzedelmi ének!
Hányszor támadt tenfiad
Szép hazám kebledre,
S lettél magzatod miatt
Magzatod hamvedre!  
Hoe vaak liet het volk van de wilde Ottomanen
Hun overwinnende zang horen,
Op de skeletten van ons verwoeste leger!
Hoevaak heeft mijn vaderland
Op U geleund,
En zo wordt U wegens Uw zonen,
Uw zonens begraafplaats! 
Bújt az üldözött s felé
Kard nyúl barlangjában,
Szerte nézett s nem lelé
Honját a hazában,
Bércre hág és völgybe száll,
Bú s kétség mellette,
Vérözön lábainál,
S lángtenger fölötte. 
De gejaagde hield zich verstopt in zijn grot. Met de zwaard op hem gericht, Keek hij om zich heen, Maar kon zijn vaderland nergens herkennen. Bergop en bergaf, met verdriet en twijfel, Bloedbad en vuurzee rondom hem 
Vár állott, most kőhalom,
Kedv és öröm röpkedtek,
Halálhörgés, siralom
Zajlik már helyettek.
S ah, szabadság nem virúl
A holtnak véréből,
Kínzó rabság könnye hull
Árvánk hő szeméből! 
Ooit een burcht, nu steenhoop.
Goedgezind en vrolijkheid, nu
Ellende en gejammer.
Van het bloed van een dode zal
Vrijheid niet bloeien.
Tranen van kwellende slavernij vallen
Uit de ogen van onze held! 
Szánd meg isten a magyart
Kit vészek hányának,
Nyújts feléje védő kart
Tengerén kínjának.
Bal sors akit régen tép,
Hozz rá víg esztendőt,
Megbünhödte már e nép
A multat s jövendőt! 
God, zegen de Hongaren
Met vrolijkheid en voorspoed!
Reik hen Uw helpende hand
Als zij tegen de vijand vechten.
Laat het lot, hun zo lang slecht gezind,
Hen gelukkige, goede jaren schenken.
Het leed dat dit volk heeft doorstaan
Verzacht alle zonden die het heeft begaan 
__________________________________________   _______________________________________  

Bron: www.hongarijevakantieland.nl (met dank aan Gertjan Verhage!)



vuurwerk


(C) 2007 - Alle rechten voorbehouden

Deze pagina afdrukken